Monday, February 24, 2020

වසර 16,000 කට උරුමකම් කියන කූරගල ප්‍රාග් ඓතිහාසික භූමිය


ප්ලයි­ටෝ­සීන යුගයේ අව­සා­නයේ සිටම මානව ජනා­වා­ස­යක් වූ කූර­ගල මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 360 ක උස­කින් පිහිටා ඇති අතර රත්න­පුර දිස්ත්‍රි­ක්කයේ බලං­ගොඩ ප්‍රාදේ­ශීය ලේකම් කොට්ඨා­ශයේ, කඩ­වත් මැද කෝරළේ, හෙළ උඩ පත්තු­වට අයත් වේ. පැරණි පිය­ගැට පෙළ ඔස්සේ ගමන් කිරීමේ දී වම් පසින් පූර්ව බ්‍රහ්මී අක්ෂර සහිත ප්‍රධාන ලෙන් සංකී­ර්ණය පිහිටා ඇති අතර දකුණු පසින් හිටු­ව­න්ගල ගල් ගුහා පිහිටා තිබේ. පොදුවේ කූර­ගල යනු­වෙන් මෙම ස්ථාන හැඳ­න්වූ­වත් මෙහි පර්වත ශිඛර දෙකකි. එය කූර­ගල හා හිටු­ව­න්ගල යි.

කූර­ගල ගල් ලෙන් ප්‍රාග් මානව යුගය දක්වා අතීත ඉති­හා­ස­යක් කරා දිව­ය­න්නකි. කූර­ග­ලට ආසන්න ප්‍රාග් ඉති­හා­ස­යට අයත් ස්ථාන ලෙස උඩු­පි­යන් ගල්ගේ, වලව නිම්නයේ රත්කිඳ සහ බුදු­ගල දැක්විය හැකි ය. ආචාර්ය පී.ඊ.පී. දැර­ණි­ය­ගල හා ආචාර්ය ශිරාන් දැර­ණි­ය­ග­ලට අනුව බෙල්ල­න්බැඳි පැලැ­ස්සෙන් සොයා ගත් මානව අව­ශේෂ හා මෙව­ලම් අදින් වසර 6500 කට අයත් බවට කාල නිර්ණය කර ඇත. එමෙන් ම කූර­ග­ලට තර­මක් ඈතින් පිහි­ටිය ද බළං­ගොඩ මාන­වයා විසූ ස්ථාන ලෙස රාවණ ඇල්ල ගල්ගේ, හල්දු­ම්මුල්ල, රංච­ම­ඩම සහ ගල්පාය දැක්විය හැකි ය.

බළන්­ගොඩ මාන­ව­යාගේ නිජ­බිම් වශ­යෙන් මධ්‍යම කඳු­ක­රයේ ගල් ලෙන් භාවිතා කොට ඇත. කූර­ගල ඇතුළු නැගෙ­න­හිර බෑවුමේ ඇති බුදු­ගල, පබ්බත, සොණ­ගල්ගේ, කිරි­ම­කු­ළු­ගොල්ල ලෙන්, පිය­න්ගි­රිය ලෙන, මනෝ­ප­ද­ස්සන ලෙන, ලෙන් දොර ලෙන, මනෝ­රම්‍ය ලෙන, දේව­ගිරි විහාර ලෙන ආදි වශ­යෙන් බොහෝ ස්ථාන­යන් බළං­ගොඩ මාන­ව­යාගේ වාස­ස්ථාන ලෙස භාවිතා වූ බව සඳ­හන් වේ. එමෙන්ම බළන්­ගොඩ මාන­වයා පිළි­බඳ තොර­තුරු රැසක් ඉහත ප්‍රදේශ වලින් සොයා ගැනී­මට හැකි වූ බැවින් බළන්­ගොඩ සංස්කෘ­තික සමය “හෝමෝ සේපි­යින්ස් බළන්­ගො­ඩිං­සිස්” යනු­වෙන් නම් කිරී­මට මෙම මානව අව­ශේෂ ඉව­හල් විය. කූර­ගල පර්ව­තය පාමුල ඇති බුදු­ගල ප්‍රාග් මාන­වයා විසූ ස්ථාන­යක් ලෙස එහි ගලේ කොටා ඇති මාළුවා, ත්‍රිශූ­ලය, ස්වස්ති­කය, සිංහ රූපය හා මිනිස් රූප දෙකින් ගම්‍ය වේ.

කූර­ගල සෙල් ලිපි පළමු වරට පිට­පත් කිරීමේ ගෞර­වය හිමි විය යුත්තේ සී. එච්. කොලින්ස් මහ­තාට ය.

1932 දී සී.එච්. කොලින්ස් කූර­ගල ගැන තැබූ සට­හන මෙසේ ය.

“මෙයට ළඟා­විය හැක්කේ බළන්ගොඩ- කල්තොට මාර්ගයේ කන්ද කල්තොට දක්වා බෑවුම් වීමට මත්තෙන් ඒ හරහා වැටී ඇති අඩි පාර­කිනි. උස් කඳු මුඳුන් දෙකක් සහ ඒ අතර ඇති ප්‍රපා­තා­කාර කපොල්ල ප්‍රදේ­ශය පුරා­වි­ද්‍යා­ත්මක වශ­යෙන් වැද­ගත්ය. කල්තො­ටට ආසන්න පළමු කොටසේ ගුහා බොහෝ­ම­යක් ඇති අතර එහි දී ශිලා ලේඛන දෙකක් නිරී­ක්ෂ­ණය කෙරුණි. හිටු­ව­න්ගල නමින් හඳු­න්වන උස් කඳු මුදුනේ අනෙක් සාධක දැක ගත හැකි ය” යනු­වෙනි.

බළන්ගොඩ, කූර­ගල පුරා­විද්‍යා රක්ෂි­තයේ 2013 වස­රේදී පුරා­විද්‍යා දෙපා­ර්ත­මේ­න්තුව විසින් ගල්ලෙන් ආශ්‍රි­තව කළ කැණීම් මගින් ප්‍රාග් ඓත­හා­සික වාස­ස්ථා­න­යක් ලෙස භාවිතා කර­න්නට ඇති බවට සාධක ලැබිණි. අදින් වසර 16000කට පෙර කාල­යට අයත් බව කැණිම් වළෙහි පහ­ළම ස්තාරා­ය­න­යෙන් කළ වික­ර්ණ­ශීලි දිනවලින් ගණ­නය කර ඇත. එහිදී සොයා ගන්නට ලැබුණු මානව ඇට­සැ­කිල්ල අදින් වසර 8000ක් පැරණි බවට දින නිර්ණය කර ඇත.

2013 වසරේ අප්‍රේල් මස සිට දෙසැ­ම්බර් දක්වා පුරා­විද්‍යා දෙපා­ර්ත­මේ­න්තුව විසින් සිදු­ක­රන ලද කැණීම්හි කාල නිර්ණ වාර්තා ඇම­රිකා එක්සත් ජන­ප­දයේ බීටා ඇන­ල­යි­සීස් ආය­ත­නය විසින් කූර­ගල ප්‍රාග් ඓති­හා­සික පස් තැන්පතු සඳහා ලබා­දුන් කාල­නි­ර්ණ­යන් අනුව අදින් වසර 16000 සිට 6000 දක්වා අවධි 5 කට අයත් බව පැවසේ. ශ්‍රී ලංකාව තුළ අතර මැදි කලා­ප­යක සිදු කරන ලද කැණීම් වලින් මෙත­රම් පැරණි සාධක අනා­ව­ර­ණය වන ස්ථානය කූර­ග­ලය. එමෙන් ම මෙහි දී සිදු කරන ලද කැණීම් වලින් මුහුදු බෙල්ලන් විශේ­ෂ­යක් හමු වූ අතර ඉන් අනා­ව­ර­ණය වන්නේ මෙහි ජීවත් වූ මිනි­සුන් මුහුද සමඟ සමී­පව කට­යුතු කර ඇති බව ය. එමෙන් ම මෙහිදි සොයා ගත් ඉතා පිරි­සිදු තිරි­වාණා පාෂා­ණ­යෙන් සෑදු ශිලා මෙව­ලම් සුවි­ශේෂි වේ.

ගල් ලෙන් ආශ්‍ර­ම­යක් ලෙස පැවති කූර­ගල, අනු­රා­ධ­පුර යුගයේ සිට ම පැවති බෞද්ධ පුද බිමකි. මීට ආසන්න ව පිහිටි අනෙක් බෞද්ධ කේන්ද්‍ර­ස්ථාන ලෙස ගල්ටැ­ම්යාය, බුදු­ගල, හඳ­ගි­රිය, දේව­ගි­රිය, කොට්ටි­මු­ල්වල, ලෙන්දොර, මහ සුද­ර්ශන ලෙන හා කිරි­ම­කු­ළු­ගොල්ල යනා­දිය දැක්විය හැකිය. ඒ අනුව කූර­ගල යනු හුද­ක­ලාව පිහිටි ආරණ්‍ය සේනා­ස­න­යක් නොවේ. පශ්චාත් අනු­රා­ධ­පුර යුගයේ දී කූර­ගල ලෙන්වල සිට භාව­නා­යෝගි භික්ෂූන් බුදු­ගල පධා­න­ඝර ආරණ්‍ය සේනා­ස­න­යට වැඩම කර වින­ය­කර්ම කට­යු­තු­වල නිරත වූ බවට සාධක සොයා­ගෙන තිබේ. අද­ටත් වාස්තු විද්‍යා­ත්මක නිර්මාණ රැසක නට­බුන් මෙම ස්ථාන­වල දැක ගත හැකි ය.

කූර­ගල ඓති­හා­සික භූමියේ ඇති ගල්ලෙන් ප්‍රාග් ඓති­හා­සික අව­ධියේ දී විසු මාන­ව­යන් තම වාස­ස්ථාන කර ගත්ත ද ක්‍රි.පූ. 3 වන සිය­ව­සත් ක්‍රි.ව. පළමු සිය­ව­සත් අතර කාල­යට අයත් බෞද්ධ සංඝා­රා­ම­යකි. එනම් කූර­ගල බෞද්ධ අන­න්‍ය­තා­වය තහ­වුරු වන ප්‍රධාන ලෙන් ලිපි තුනකි. (මහා­චාර්ය සෙන­රත් පර­ණ­වි­තා­න­ය­නගේ අර්ථ­ක­ථ­න­යට අනුව) එනම් ;

01- කූර­ගල ලෙන් ලිපි අංක 01

පෙළ - --------- දතහ සමු­දහ ලෙනෙ

අර්ථය - දත්ත (සහ) සමු­ද්‍රගේ ලෙන

02- කූර­ගල ලෙන් ලිපි අංක 02

පෙළ - දම ගුත තෙරස ලෙන

අර්ථය - ධම්ම­ගුප්ත තෙරුන්ගේ ලෙන

03- කූර­ගල ලෙන් ලිපි අංක 03

පෙළ - (පරු­මක) සුම­නහ

පරු­ම­කලු ශුමය

අර්ථය - ප්‍රධානී සුම­න­ගේත්, සුම්මා නම් ප්‍රධා­නී­ව­රි­ය­ගේත් (ලෙනයි)

මෙම ලෙන් ලිපි මුල් බ්‍රහ්මී අක්ෂර වලින් ලියා ඇති අතර (ක්‍රි.පූ. 3 ත් ක්‍රි.ව. 1 ත් අතර කාලයේ) කූර­ගල බෞද්ධ අන­න්‍ය­තා­වය අදින් වසර 3000කට පෙර අතී­ත­ය­කට දිව­යයි. පැරණි රජ දවස “තණ්ඩු ල්‍යෙයක පබ්බත” සහ “දත්ත ශෛල පබ්බත” යන නම් වලින් හැඳින්වූ අතර පසුකාලී­නව “කුහ­ර­ගල” නමින් ද එය වත්මනේ දී “කූර­ගල” නමින් ද හඳු­න්වන අනු­රා­ධ­පුර යුගයේ මුල් අව­ධියේ සිටම ඓති­හා­සික බෞද්ධ පුද­බි­මකි.

කූර­ගල ඇති ලෙන් ලිපි සිය­ල්ලම ඉතා කෙටිය. එය විශේ­ෂ­ත්ව­යකි. සාමා­න්‍ය­යෙන් බොහෝ ලෙන් ලිපි­වල “අගත අන­ගත චතු දිශ ශගශ දිනෙ” (අතීත අනා­ගත සතර දිසා­වෙන් පැමි­ණියා වූ ද නොපැ­මි­ණියා වූ ද, භික්ෂු සංඝයා වහ­න්සේ­ලාට පූජා කළ වගයි) යනු­වෙන් සඳ­හන් කර තිබුණ ද මෙහි එසේ දක්නට නොලැබේ. ඊට හේතු ලෙස මෙම ස්ථාන, ලෙන් ආරාම සකස් කිරීමේ ප්‍රාථ­මික අව­ධි­යට අයත් ස්ථාන­යක් විය හැකිය. මේ පිළි­බ­ඳව වට­ද්දර ඥානි­ස්සර නාහි­මි­යන් ප්‍රකාශ කර­නුයේ මහි­න්දා­ග­ම­න­යට පෙර, ප්‍රාග් බෞද්ධ සමයේ මෙම ගල් ලෙන් යම් යම් ප්‍රදේශ වලට අයත් අධි­ප­තීන් විසින් බුදුන් වහන්සේ උදෙසා පූජා කර­න්නට ඇති බවයි. එම හේතුව උඩ “අගත අන­ගත චතු දිශ ශගශ දිනෙ” යන වැකිය භාවිතා නොක­ර­න්නට ඇතැයි යන්න උන් වහ­න්සේගේ අද­හ­සයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ පැර­ණි­තම ආරණ්‍ය සේනා­සන ලෙන් වලට අයත් මිහි­න්ත­ලය, වෙස්ස­ගි­රිය, රිටි­ගල, දිඹු­ලා­ගල, සිතු­ල්ප­වුව, බුද්ධං­ගල ආදිය කූර­ගල ගල් ලෙන් ආරණ්‍ය සේනා­ස­නය හා සම කාලීන අව­ධි­වල දී සංව­ර්ධ­නය වූ බෞද්ධ සංස්කෘ­තික උරු­ම­යන් ය.

කූර­ගල පිළි­බ­ඳව රත්න­පුර දිස්ක්‍රි­ක්කයේ එකල රාජ­කාරි කළ බ්‍රිතා­නය ජාතික දිසා­ප­ති­ව­රුන් සහ සිවිල් නිල­ධා­රීන්ගේ දින­පොත්, ස්ථානීය පරී­ක්ෂණ වාර්තා­වන් මෙන් ම සංචා­රක ගමන් විස්තර සට­හන් අනුව ද තොර­තුරු ලබා­ගත හැකි ය. ඒ අනුව රත්න­පුර දිස්ත්‍රි­ක්කයේ හිටපු දිසා­ප­ති­ව­ර­යකු වන ආර්.බී. හෙලින්ස් මහතා (1906-1910) කූර­ගල අවට කළ සංචා­ර­ය­කින් පසු 1910.02.12 වන දින තබන ලද සට­හ­නක් මෙසේ දැක්විය හැකි ය.

“මට පෙනෙන හැටි­යට මෙම ස්ථානයේ මූලා­ර­ම්භයේ සිට ම වසර ගණ­නා­වක් යන තුරු ශුද්ධ වූ පූජ­නීය ස්ථාන­යක් වශ­යෙන් සහ භව­නා­යෝ­ගීව කට­යුතු කිරී­මට සුදුසු තැනක් ලෙස­ටත් ප්‍රසි­ද්ධව ඇත. එහෙත් එක් අයකු පම­ණක් දැන් මෙහි තාපස ජීවි­ත­යක් ගත කරයි. මගේ මත­කය නිව­රැදි නම් මොහු මුලින් ම වාසය කළේ දිල්ලි නග­ර­යට ආසන්න පාඨ­ලී­පුත්‍ර නග­රයේ ය.

මොහුගේ පියා එහි සිටි ශුද්ධ­වන්ත පුද්ග­ල­ය­කුගේ බිරිඳ නොමග යවා පසුව බල­හ­ත්කා­ර­ක­මින් දූෂ­ණය කරල ඇයගේ සැමියා ද මරා දමන ලද්දේ ය. අවා­ස­නා­වන්ත සිද්ධි­යෙන් ගැබ් ගත් ඇය නිසි කල පිරිමි දරු­වකු බිහි කළාය. වය­සින් වැඩුණු දරුවා මව­ගෙන් සිය පියා ගැන අසා සිටි අව­ස්ථා­වක මව සිය පුත්‍ර­යාට සිදු වූ සියල්ල ඒ පරි­ද්දෙන් ම කියා සිටියා ය.

මින් කෝප­යට පත් පුතා තම මවට අප­රා­ධ­යක් කළ මිනී­මරු පුද්ග­ලයා හෙවත් තමන්ගේ සහ­ජා­තක පියා මරා දමන බවට මව හමුවේ ශපථ කළේ ය. මේ අතර තමන් කළ අප­රා­ධය ගැන පසු­තැ­වුණ මිනී­මරු පුද්ග­ලයා පසුව සිය ජීවි­තය බේරා ගැනීම සඳහා ලංකා­වට පැමිණ සැඟ වී සිටියේ කූර­ගල ය. පළි ගැනීමේ අද­හ­සින් මොහු සොයා පැමිණි පුත්‍රයා එක් රාත්‍රි­යක දරුණු අර­ග­ල­ය­කින් පසු මිනී­ම­රුවා මරා දමන ලද්දේ ය. රාත්‍රිය පුරා ඇසුණු බිහි­සුණු ශබ්ද ගැන විම­සි­ල්ලෙන් සිටි පුද්ග­ල­යෙකු පසු දින කන්ද නැග එහි ගිය පසු දැක ගන්නට ලැබුණේ වෛර­යෙන් දැවෙ­මින් සිටින තාප­ස­යකු හා ගින්නෙන් දැවෙ­මින් පව­තින අළු ගොඩකි.

කූර­ගල පිළි­බඳ අව­සාන විග්‍ර­හයේ දී කූර­ගල සංස්කෘ­තිමය වශ­යෙන් මෙන් ම ආග­මික වශ­යෙන් ද ස්ථර දෙකක් නියෝ­ජ­නය කරයි. එනම් හොලෝ­සීන යුග­යට අයත් ප්‍රාග් ඓති­හා­සික සාධක සහ මූල ඓති­හා­සික යුග­යට අයත් බෞද්ධ සංඝයා වහ­න්සේ­ලාගේ සාධ­ක වශයෙනි.


සිළුමිණ
රුක්ෂිලා වෙත්තමුණි
2020 පෙබරවාරි 


පත්තරෙන් බැලීමට
02http://www.silumina.lk/2020/02/01/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%9A%E0%B7%82%E0%B7%8F%E0%B6%82%E0%B6%9C/%E0%B7%80%E0%B7%83%E0%B6%BB-16000%E0%B6%9A%E0%B6%A7-%E0%B6%8B%E0%B6%BB%E0%B7%94%C2%AD%E0%B6%B8%C2%AD%E0%B6%9A%E0%B6%B8%E0%B7%8A-%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B6%B1-%E0%B6%9A%E0%B7%96%E0%B6%BB%C2%AD%E0%B6%9C%E0%B6%BD-%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B7%8A-%E0%B6%93%E0%B6%AD%E0%B7%92%C2%AD%E0%B7%84%E0%B7%8F%C2%AD%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%9A-%E0%B6%B7%E0%B7%96%E0%B6%B8%E0%B7%92%E0%B6%BA?fbclid=IwAR2qr5U2N9bx3Sz1HgJOoem-e7c1jmqPippD74MTYshUQBSrrD2Nec15w6k

No comments:

Post a Comment